Friday, August 17, 2012

ΠΕΡΗΦΑΝΟ ΕΘΝΟΣ

Καταγραφη figment, νουμερο εικοσι οκτω, τιτλος "Περηφανο Εθνος" [ή αλλιως "Ερημη Χωρα"]



ΟΙ ΡΙΖΕΣ
Ειναι εξι και πεντε το απογευμα και καθομαι στην αυλη με τη γιαγια μου. 

Η γιαγια μου γεννηθηκε στις 12 Δεκεμβριου του 1926 σε ενα χωριο της Ευβοιας. Ειναι 86 χρονων. Καθε μερα ξυπναει στις επτα το πρωι, σκουπιζει και καθαριζει ολο το σπιτι, πλενει την αυλη, ποτιζει τα λουλουδια,τα αμπελια και το μικρο κηπο με τα λαχανικα της [ντοματες, αγγουρια και πιπεριες κυριως] ταϊζει και καθαριζει τις κοτες της, ετοιμαζει το φαγητο και κανει μπανιο και ολα αυτα, πριν τις δεκα το πρωι που ξυπναμε οι υπολοιποι. Δεν την εχω δει ποτε να μπαινει να λουστει -πλενεται παντα το πρωι. Που εχει ησυχια. Στους δικους της χρονους. 



Το μεσημερι κοιμαται σπανια. Ξαπλωνει αλλα δεν την παιρνει ο υπνος -ξεκουραζει τα ποδια της, οπως λεει η ιδια.
Το απογευμα σηκωνεται και καθαριζει την κουζινα, βαζει πλυντηρια, μανταρει ρουχα, ταϊζει τις γατες της, τη Λουλουδή την 7η και τον Μπίλη τον 8ο, γιατι με τα δυο αυτα ονοματα βαφτιζει τις γατες της εδω και 60 χρονια, ζυμωνει ψωμι και ψηνει τις φημισμενες σε ολο το χωριο "κουλουρες" της ή αλλιως τηγανοψωμα, ετοιμαζει τα υλικα για το φαγητο της επομενης μερας [αυτη τη στιγμη συγκεκριμενα ετοιμαζει τις πιπεριες και τις ντοματες για τα αυριανα γεμιστα] και ενα σωρο αλλα, τα οποια προκυπτουν ξαφνικα ή που θυμαται οτι εχει να κανει [χθες πχ εφτιαξε μαρμελαδα, διορθωσε κατι κουρελουδες, μεταφυτευσε ενα στρατηγο και επλυνε τα αδεια βαρελια του λαδιου].


[σχεδον γεμιστα]

Δεν κοιμαται ποτε πριν τη μια το βραδυ. Οταν στο σπιτι εχει κοσμο [τα παιδια της δηλαδη και τα εγγονια της], καθεται και ακουει τις συζητησεις και μιλαει πολυ σπανια. Οταν δεν εχει κοσμο, θα δει τηλεοραση,μεχρι τη μια περιπου που θα την παρει ο υπνος και την επομενη μερα παλι τα ιδια απ'τις επτα το πρωι.


[ο στρατηγος]

Αυτη η γυναικα, που μπορει στα 86 της και κανει ολα τα παραπανω, δηλωνει πως γερασε, πως δεν εχει πια τις δυναμεις που ειχε παλια. Κι αυτο γιατι, τωρα πια δεν μπορει να κλαδευει μονη της τ' αμπελια και να τιναζει και να μαζευει τις ελιες. 

Εκτος απο καποια χρονια που ηρθε στην Αθηνα -την περιοδο που σπουδαζαν ο πατερας μου κι η αδερφη του- η γιαγια μου εχει ζησει ολη της τη ζωη στο χωριο. Ο κοσμος της φτανει μεχρι την Ιστιαια και τους Ωρεους. Δεν ξερει να διαβαζει ουτε να γραφει. Το προσωπο της ειναι γεματο ρυτιδες και καθε φορα που την κοιταζω, μου φαινεται αδιανοητο το ποσο τρομακτικα ομορφη εχει υπαρξει στα νιατα της.


[τοσο ομορφη]

Ειναι τοσο μικροκαμωμενη και ησυχη που καμια φορα που την κοιταζω μου ερχεται να βαλω τα κλαμματα απ'την εκπληξη και το θαυμασμο.
Εχει μονιμως ενα καταπονημενο βλεμμα παιδικης αποριας στα ματια της και καθε ιστορια που θα πει, θα την πει με εναν -κουρασμενο βεβαια πια- ενθουσιασμο, σαν αυτον που εχουν τα παιδια οταν αφηγουνται στους μεγαλους τα κατορθωματα τους.


[ξεχορταριαζοντας]

Τη γιαγια μου την εχω ακουσει να μιλαει ασχημα μονο για οποιον εχει κανει κακο στην ιδια ή σε δικο της ανθρωπο. Δε λεει κακο λογο για κανενα κι αν της πουν κατι για καποιον, κανει πως δεν τ'ακουσε ή πως δεν καταλαβε.

ΕΡΗΜΗ ΧΩΡΑ
Στο λεωφορειο για το χωριο, μου επιασε την κουβεντα αυτος που καθοταν στο διπλανο καθισμα. Το λενε Ηλια και κατεβαινε στην Ευβοια για να δει τους γονεις του και τον αδερφο του. Η γυναικα του με τη μικρη τους κορη ειναι στη Χιο, μου ειπε, στο χωριο της γυναικας του για ολο το καλοκαιρι. Εκεινος δεν μπορουσε να παει, επρεπε να μεινει πισω να δουλεψει. Αλλα τουλαχιστον μια φορα το μηνα παιρνει το λεωφορειο και επισκεπτεται τους γονεις του στο χωριο.
Ο Ηλιας ειναι μηχανικος αυτοκινητων. Κανει αυτη τη δουλεια απ'το 1991. Εχει παει μονο δημοτικο και μεχρι προτινως δεν ηξερε ουτε να διαβαζει.Δουλεψε λιγα χρονια οικοδομη και μετα επιασε δουλεια, σα βοηθος ενος μηχανικου αυτοκινητων κι εκει εμαθε τη δουλεια. Οταν ο μηχανικος πεθανε, του αφησε το συνεργειο. Να διαβαζει τον εμαθε η γυναικα του.


Με τον Ηλια δε μιλησαμε πολυ για το τι κανουμε και ποιοι ειμαστε. Η κουβεντα μας αλλαξε θεματικη πολυ γρηγορα, οταν καποια στιγμη θελησε να μου διαβασει ενα αποσπασμα απο το περιοδικο που διαβαζε. Επειτα με ρωτησε "πιστευεις στο Θεο;"
Χαμογελασα και πολυ ευγενικα του απαντησα "η αληθεια ειναι πως οχι, δεν πιστευω στο Θεο".
Ανοιξε τα ματια του διαπλατα, χαμογελασε και εκεινος και μου ειπε "Μπραβο σου που εισαι τοσο ειλικρινης με τοσο ευγενικο τροπο".
Περασαμε ενα διωρο μιλωντας για το τι ειναι αληθεια, δικαιοσυνη, ευγενεια, καλοσυνη. Βασικα, δε μιλουσαμε, εκεινος μιλουσε κι εγω τον ακουγα.
Δεν ηταν το τι ελεγε -καμια σχεση- αλλα το πώς το ελεγε.
Ειχα εντυπωσιαστει απ'το πλουσιο λεξιλογιο του. Χρησιμοποιουσε λεξεις, των οποιων ο μεσος Ελληνας αγνοει οχι μονο την εννοια αλλα και την υπαρξη τους. Λεξεις ομορφες, ευηχες, ολες αψογα τοποθετημενες σε μια τελεια συνταξη. 
Δεν μπορουσα να μη σκεφτομαι συνεχως οτι αυτος ο ανθρωπος εμαθε να διαβαζει απ' τη γυναικα του κι ολες αυτες οι λεξεις που ειχε μαθει να χρησιμοποιει αψογα,μεχρι και πριν δεκα χρονια του ηταν παντελως αγνωστες. 

[οι ελιες της γιαγιας]

Ο Ηλιας καταγεται απο την Αλβανια και θρησκευτικα ανηκει στους μαρτυρες του Ιεχωβα. Ηρθε στην Ελλαδα το 1991, την περιοδο δηλαδη που ο σημερινος πρωθυπουργος που τον περιθωριοποιει ετσιθελικα, ανοιξε τα συνορα της χωρας. Ο Ηλιας ειναι καθολα νομιμος, παντρεμενος με Ελληνιδα και παρ'ολ'αυτα εδω και ενα χρονο τον εχουν σταματησει τουλαχιστον εξι φορες στο δρομο και τον εχουν παει στο τμημα για εξακριβωση στοιχειων. Δυο φορες -η μια προσφατα- κινδυνευσε να μην του ανανεωσουν τα χαρτια του.

ΠΕΡΗΦΑΝΟ ΕΘΝΟΣ
Ξερω πως πολλα μπορουν να ειπωθουν για την ελληνικη βλαχια, τη μαστιγα της μεταναστευσης και τις επικινδυνες θρησκευτικες αιρεσεις. 
Αλλα,ειλικρινα σας το λεω, χεστηκα.
Η γιαγια μου τους αλλοδαπους εργατες που τη βοηθουν στον τρυγο, τους κοιμιζει τα μεσημερια στο σπιτι της και τους ταϊζει και ποτε κανεις τους δεν την πειραξε. Ο Ηλιας μου ειπε πως ο καθενας μπορει να του κανει οσο κακο θελει,να του φερθει με οση αδικια νομιζει -αυτος δεν προκειται ποτε να ανταποδωσει. Γιατι ειναι σιγουρος πως καποια στιγμη -ή ακομα και σε καποια αλλη ζωη- τα πραγματα θα μπουν στη θεση τους. Ναι, ξερω, θρησκοληψιες, το οπιο των μαζων και τα τοιαυτα. 
Αλλα, ειλικρινα σας το λεω, χεστηκα. 
Γιατι το δια ταυτα ειναι οτι αυτος ο ανθρωπος -οπως και η γιαγια μου- δεν εχει κανει και δε σκοπευει να κανει κακο σε κανεναν, σ'αυτη τη ζωη. Και αυτο ειναι στην τελικη το ζητουμενο.

"Δεν εχει σημασια σε τι Θεο πιστευεις,Ηλεκτρα. Εγω που δεν υπηρξα ποτε προνομιουχος, που δε διαβασα φιλοσοφια, που δεν ταξιδεψα, ο Θεος ειναι το μεσο για να εξοικειωθω με τα καλα αισθηματα μου. Δεν πιστευω για να σωσω την ψυχη μου, πιστευω για να μπορω να μην κανω κακο. Για να σκεφτομαι πριν πραξω. Ο καθενας μας διαλεγει το δικο του τροπο για να ενθαρρυνει τον εαυτο του να γινει καλυτερος".
Αυτη ειναι σχεδον αυτολεξει μια φραση του Ηλια. Ναι. Μιλουσε με τετοιες λεξεις ο Αλβανος. Ο Ιεχωβας. Ο αμορφωτος.

"Ηλεκτρακι μ' και τωρα να πεθανω,δε με νοιαζ' ντιπ. Νυχτωνουμ' κι δεν ξερουμ' αν θα ξημερωσουμ'.Ξημερωνουμ' κι δεν ξερουμ' αν θα νυχτωσουμ'. Μον' η αγαπ' μεν'. Γι'αυτο σ' λεω, δε με νοιαζ' ντιπ. Εχ' το κιφαλι μ' ησ'χο".

Ετσι μου ειπε η γιαγια μου πριν λιγο. Κι οπως και στα προηγουμενα λογια του Ηλια, ετσι και σε αυτα, εγω δεν ηξερα τι να απαντησω.


Διαλεγουμε να μισησουμε φυλες,ρατσες,φυλα,επαγγελματα απο φοβο. Απο φοβο οτι δεν επαρκουμε στον εαυτο μας. Ο ρατσιστης ο ανθρωπος, ο ξενοφοβικος, ο ομοφοβικος, με τον εαυτο του τα εχει. Κι επειδη δεν αντεχει να προσπαθησει για να γινει καλυτερος, προσπαθει να κανει τους αλλους χειροτερους.

Οχι.Δεν ειμαι περηφανη που ειμαι Ελληνιδα. Μπορουμε να χαθουμε στα βαθη της ιστοριας της ανθρωποτητας. Ο συγχρονος Ελληνας δε θα λειψει σε κανεναν. Και για τις αρχαιες ριζες μας, μην ανησυχειτε.  Τις σεβονται τοσο πολυ οι ξενοι, που θα φροντισουν εκεινοι για να μη χαθουν μαζι με εμας.
Ειμαι περηφανη για τη γιαγια μου. Που μεχρι σημερα στεκεται στα δυο της ποδια και δε θελει να γινεται βαρος σε κανεναν. Που οταν χρειαζεται καποιος τη βοηθεια της, θα του τη δωσει χωρις δευτερη σκεψη. Που εχει ζησει ολη της τη ζωη σ' ενα χωριο και δεν εχει πειραξει ουτε μυρμηγκι.
Ειμαι περηφανη για τον Ηλια. Που εμαθε εξαιρετικα ελληνικα μεσα σε δεκα χρονια, ενω δεν ηξερε καλα-καλα αλβανικα. Που ανηκει σε μια, το λιγοτερο, ποδηγετικη θρησκεια και εκεινος πισω απο τις γραφες της διαβαζει μονο τη λεξη "αγαπη". 

Τους δολοφονους των νεκρων Πακιστανων στους καδους των σκουπιδιων, 
τις βιασμενες ανηλικες της Αμαρυνθου, 
τους νταηδες της ελληνικης αστυνομιας, 
τους βολεμενους δημοσιους υπαλληλους, 
τους χομο σαπιενς ψηφοφορους και εκλεγεντες της Χρυσης Αυγης, τους μακιαβελικους μεσοαστους σοσιαλιστες, 
τους ημιμαθεις Μεγαλεξανδρους της φιλελευθερης δεξιας, 
τα κνοδαλα των παραστατικων τεχνων και τις απροσαρμοστες πνευματικες και πολιτιστικες διανοιες της χωρας που λενε το κοντο τους και το μακρυ τους λες και ολοι αποτελουν αξιους απογονους του Ευρυπιδη, 

τους φτυνω καταμουτρα και τους βεβαιωνω οτι η ιστορια θα τους θυμαται γι'αυτο ακριβως που υπηρξαν.